„Źródło historyczne jest tworzywem, z którego historyk konstruuje wiedzę o przeszłości”

W dniu 20 maja 2016r. o godz.9.30 w naszej szkole odbyły się warsztaty z historii na temat „Malarstwo jako źródło historyczne”. Zajęcia prowadziła pani doktor Elżbieta Biesiadecka, która jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Rzeszowskiego. W tej nietypowej lekcji udział wzięli uczniowie klas Ic i II c.

Na podstawie znanych obrazów historycznych, pani doktor wyjaśniła nam, że malarze w swoich dziełach często stosowali symbole, aby w ten sposób wyrazić myśli, uczucia, a także powiedzieć to, czego mówić im nie wolno było.

Prezentacja rozpoczęła się od jednego z pierwszych dzieł polskiego malarstwa historycznego, jakim jest, powstały w 1514 r. obraz „Bitwa pod Orszą”. Dzięki wnikliwej obserwacji tego malowidła dowiedzieliśmy się jakie było uzbrojenie i umundurowanie żołnierzy w XVI w, jak wyglądali głównodowodzący armią polsko – litewską, a także jak przebiegała sama bitwa i w jakich warunkach topograficznych się rozegrała.

Kolejne slajdy poświęcone były najbardziej znanemu polskiemu malarzowi Janowi Matejce. Przeanalizowaliśmy obrazy „Hołd pruski” i „Rejtan”. Pani doktor zwróciła nam uwagę, na to, że artysta w swoich dziełach używał bardzo bogatej symboliki, tworząc „ku pokrzepieniu serc”, aby podnieść na duchu zniewolony naród polski. W ten sposób pokazywał zarówno dawną potęgę Rzeczypospolitej jak i czasy jej upadku. Zastanawialiśmy się wspólnie nad znaczeniem kolorów, przedstawieniem poszczególnych postaci, ich gestów czy rekwizytów, jak np. przewrócone krzesło czy rozsypane monety.

Następnie przeanalizowaliśmy kilka prac Artura Grottgera, malarza Powstania Styczniowego. „Zapisał się w historii polskiej sztuki przede wszystkim jako twórca patriotycznych cyklów rysunkowych, które reprodukowane po wielekroć, stały się częścią kanonu sztuki narodowej. Stworzyły one topos martyrologicznej ikonografii, utrwaliły w pamięci i wyobraźni wielu pokoleń Polaków sceny powstańczych walk, agonii i męczeństwa, a także kluczową dla wymowy grottgerowskich dzieł ideę solidaryzmu narodowego. Jego twórczość zyskała ogromną popularność dzięki swojej głęboko patriotycznej wymowie”.

Na koniec interpretowaliśmy obraz Maksymiliana Gierymskiego „Powstańczy patrol”. Czas szybko upłynął i nawet nie zorientowaliśmy się, że minęły dwie godziny naszych warsztatów. Wiele cennych informacji, zdobytych dzięki tym zajęciom, przyda się nam podczas matury z historii.

Pani doktor uświadomiła nam, że malarstwo to nie tylko odbiór estetyczny lecz również przekaz historyczny, dzięki któremu możemy dużo dowiedzieć się o danej epoce i jej ludziach.

Warsztaty zakończyły się zaproszeniem pani doktor na dni otwarte Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Weronika Karolewska Kl. IIc

Dodaj komentarz